Tłumaczenie ustne i pisemne jest nieodzowne przy działalności międzynarodowej, takiej jak nauka, kultura, turystyka, handel, medycyna, prawo, czy marketing. Wszyscy stykają się z translacją, sięgając po książkę, napisaną przez zagranicznego autora i przełożoną na język polski. Bez tłumaczy trudno wyobrazić sobie sympozjum, czy konferencję o zasięgu międzynarodowym. Na wystąpieniach publicznych tłumacz może stać obok głównego mówcy, natomiast na konferencjach często jest niewidoczny. Na czym dokładnie polega praca tłumacza? Sprawdźmy, co kryje się za wykonywaniem tego zawodu!
Tłumaczenie ustne konsekutywne
Tłumaczenie ustne konsekutywne prowadzi tłumacz ze sceny i przekłada w odstępach czasowych. Tłumacz najpierw wysłuchuje fragmentu wypowiedzi (czasem notuje skrótowo zdania), a następnie występuje przed publicznością, odtwarzając komunikat w języku docelowym. Ten rodzaj tłumaczenia nie wymaga instalacji sprzętu (kabiny, słuchawek dla wszystkich odbiorców), czy zaplecza technicznego na sali konferencyjnej.
Jeżeli spotkanie odbywa się w szerszym gronie, wystarczy nagłośnienie i mikrofon dla tłumacza. Tłumaczenie ustne konsekutywne najczęściej spotka się podczas międzynarodowych wydarzeń z przemówieniem na żywo przed publicznością. Niekiedy tłumacz przekłada wystąpienie online odtwarzane na telebimie i wtedy jest jedyną osobą na scenie.
Tłumaczenie ustne z kabiny dźwiękoszczelnej
Tłumaczenie ustne, prowadzone z kabiny są najczęściej związane z konferencją, podczas której tłumacz pracuje w czasie rzeczywistym. Tego rodzaju tłumaczenie ma określenie symultaniczne i wymaga specjalistycznego sprzętu. Dla tłumaczy instaluje się kabiny dźwiękoszczelne i w każdej pracuje dwóch tłumaczy. Natomiast dla odbiorców trzeba zapewnić zestawy słuchawkowe do odbioru tłumaczenia oraz odpowiednie nagłośnienie.
Ustne tłumaczenie symultaniczne wymaga wyjątkowej koncentracji i tempa pracy translatora, dostosowanego do mówcy. Nie ma bowiem możliwości cofnięcia się do poprzedniego zdania i powtórzenia wypowiedzi. Mówca znajduje się na scenie lub przy stole konferencyjnym, natomiast tłumacz jest w zupełnie innym miejscu. W konsekwencji, na tłumaczeniach symultanicznych, nie można poprosić o ewentualne dopowiedzenie niejasnych zagadnień.
Kto może wykonywać zawód tłumacza?
Tłumaczenie ustne podczas konferencji, czy sympozjum wymaga od tłumacza świetnego przygotowania, a także niemałego doświadczenia w tego typu wyzwaniach. Aby wykonywać ten zawód, trzeba mieć tytuł licencjata i kilkuletni staż w zawodzie. Najważniejszym wymogiem jest biegła znajomość co najmniej dwóch języków.
W przypadku tłumaczy przysięgłych, którzy znajdują zatrudnienie zarówno przy prowadzeniu tłumaczeń ustnych, jak i pisemnych, obowiązują bardziej rygorystyczne zasady. Kandydat, który przystępuje do egzaminu sprawdzającego umiejętności pracy w zawodzie, musi być absolwentem wyższej uczelni, posiadać pełną zdolność do czynności prawnych i być osobą niekaraną. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku może otrzymać tytuł tłumacza przysięgłego.