W górach liczy się każdy zaoszczędzony gram, tak w kwestii wyposażenia noszonego na plecach, jak i na sobie. Z drugiej strony kluczowa jest również jakość ekwipunku i zabranie wszystkiego, co potrzebne. Jak połączyć te z pozoru przeciwstawne zalecenia? Okazuje się, że nie jest to wcale trudne. Z tym poradnikiem skompletowanie odpowiedniego zestawu na wypad w góry zajmie tylko chwilę!
Najważniejsze cechy odzieży trekkingowej
Przed wyszukaniem właściwej odzieży turystycznej należy odpowiedzieć na pytanie, co dokładnie ją cechuje. Dzięki temu przy zakupie każdego kolejnego jej elementu będzie dużo łatwiej ocenić, czy wybrana rzecz naprawdę została przygotowana z myślą o trekkingu, czy tylko wygląda podobnie. Ubrania i buty trzeba sprawdzić pod kątem takich właściwości jak termoaktywność, elastyczność i funkcjonalność.
Termoaktywność
Termoaktywność, czyli zdolność do utrzymania ciepłoty ciała i jednocześnie pozbywania się jej nadmiaru, wpływa zarówno na komfort, jak i zdrowie osoby biorącej udział w wyprawie. Pierwszy aspekt – wygoda – ma znaczenie, ponieważ to od niej zależy, czy górska eskapada będzie przyjemnością, czy udręką. Przegrzane i spocone lub odwrotnie, wyziębione ciało nie pozwoli komfortowo pokonywać kolejnych kilometrów wędrówki i czerpać radości z podziwiania krajobrazu. Wędrówka zapewne będzie też trwała dłużej, niż miałoby to miejsce w przypadku odziania się w ubranie utrzymujące optymalną temperaturę ciała.
Co więcej, nadmiar ciepła może doprowadzić do choroby tak jak wychłodzenie. Rozgrzany organizm wystawiony na działanie zimnego powietrza utraci część odporności, czego skutkiem będzie przeziębienie. Jeszcze bardziej niebezpieczne jest przegrzanie, o które nietrudno w upalny letni dzień. W takim przypadku może dojść do omdlenia. Nawet jeśli uda się uniknąć tak dramatycznych konsekwencji, nadmiar ciepła poskutkuje zwiększonym pragnieniem, a tym samym zbytnim zużywaniem cennego zapasu płynów.
Elastyczność
Termoaktywne i przewiewne ubranie ułatwia wspinaczkę, ale by ta stała się jeszcze przyjemniejsza, powinno być elastyczne. Innymi słowy, dobra odzież górska dopasowuje się do kształtu ciała, stając się niejako drugą skórą. Dzięki temu nie krępuje ruchów. Ta właściwość ma też znaczny wpływ na bezpieczeństwo osoby, która ją nosi. W sztywniejszych ubraniach trudniej wykonywać właściwe ruchy, łatwiej za to o nadmierne zmęczenie. Niedopasowane wyposażenie może też zahaczać o wystające elementy takie jak skały i gałęzie, doprowadzając do rozdarcia materiału.
Przy zakupie elastycznego ubrania trekkingowego trzeba jednak pamiętać, by nie przesadzić w drugą stronę. Zbyt ciasna odzież nie będzie spełniać swojego zadania, utrzymując zbyt wysoką temperaturę ciała. Dodatkowo utrudni poruszanie się w trudnym terenie. Z tego powodu lepiej nie kupować ubrań w internecie, tylko w sklepie stacjonarnym. Jest to jedyny sposób pozwalający przekonać się na (dosłownie) własnej skórze, czy wybrana koszulka lub getry idealnie pasują do ciała. Zakupy w e-sklepie jak najbardziej można robić, ale jedynie w przypadku zakupu kolejnego identycznego egzemplarza danej rzeczy.
Funkcjonalność
Dobra odzież górska sprawdza się zarówno jako osłona ciała, jak i swego rodzaju drugi plecak. Najlepiej więc, żeby w kurtce i spodniach było dużo dodatkowych kieszeni różnej wielkości. Ułatwi to chowanie rzeczy, które powinny być pod ręką, takich jak kompas, latarka czy telefon. Dzięki temu rzadziej trzeba będzie zdejmować plecak i szukać w nim potrzebnego przedmiotu. Tym samym marsz szlakiem stanie się szybszy.
Funkcjonalność niejedno ma imię, co łatwo zrozumieć na przykładzie pomysłowych kurtek i spodni. W przypadku tych pierwszych dobrym wyborem są modele z podpinką. W ten sposób zyskuje się dwie kurtki w cenie jednej. Po odpięciu spodniej warstwy można ją zabrać np. na wiosenną wycieczkę, a po połączeniu z wierzchnią powłoką użyć jako ubrania zimowego. Co więcej, taka odzież spełnia też kolejny warunek właściwego doboru odzieży trekkingowej. Złożona z warstw kurtka pozwala ubrać się „na cebulkę”, czyli utrzymać ciepłe powietrze między kolejnymi połaciami materiału.
Pogoda w górach bywa kapryśna, co nieraz daje się we znaki wędrowcom. W szczególności odczuć to można latem, gdy na przemian świeci piekące słońce i wieje lodowaty wiatr. W takich momentach przydają się spodnie z odczepianymi nogawkami. Przed zakupem warto jeszcze dokładnie przyjrzeć się ich wariantom. Producenci odzieży trekkingowej oferują modele dwu- i trzyczęściowe. Interesujące są zwłaszcza te drugie, ponieważ oprócz długich i krótkich można stworzyć sobie spodnie z nogawkami na ⅔ długości nóg.
Buty do chodzenia po górach
W parze z wysokiej jakości odzieżą spodnią i wierzchnią powinny iść również odpowiednio dobrane buty. Właściwy model ułatwi wędrówkę i pozwoli zapobiec kontuzji. Cechy, na które należy patrzeć to wzmocnienia i wodoodporność, podeszwa oraz sposób wiązania.
Wzmocnienia i wodoodporność
W trakcie wędrówki to właśnie stopy są częścią ciała najbardziej narażoną na urazy, a w związku z tym obuwie trekkingowe powinno chronić je ze wszystkich stron. Przy wyborze trzeba sprawdzić, czy dany model ma m.in. dodatkową osłonę na czubki palców. Dostatecznie gruba warstwa gumy ochroni je, a przy tym buty nadal pozostaną wystarczająco lekkie i wygodne. Dobre obuwie górskie cechuje także gumowy otok biegnący dookoła buta. Jego zadaniem jest nie tylko ochrona stóp przed uderzeniami, ale także wilgocią. Co więcej, otok zabezpiecza materiał pod nim przed rozdarciem.
Wilgoć na górskim trakcie to problem występujący na tyle często, że warto się zastanowić nad zakupem butów z dodatkową membraną. Dzięki niej woda nie dostanie się do środka, a obuwie pozostanie przy tym przewiewne i wygodne. W modelu z wysokimi, sięgającymi za kostkę cholewami, do których dodatkowo wpuszczone są nogawki spodni, stanowią barierę, przez którą woda nie ma prawa się przedostać.
Podeszwa
Producenci obuwia górskiego oferują modele dostosowane do wędrówek po różnych terenach, od niewielkich wzgórz, po buty dla alpinistów. To, co łączy je wszystkie, to m.in. głęboki bieżnik zapewniający dużą przyczepność nawet na śliskim podłożu. Niezależnie od zastosowania podeszwy butów trekkingowych powinny być też bardzo twarde. Pozwoli to ochronić stopy przed skutkami maszerowania po ostrych kamieniach i wystających gałęziach. Dodatkowe zabezpieczenie w niektórych modelach zapewnia pianka znajdująca się między warstwami podeszwy.
Sposób wiązania
Bezpieczne i wygodne obuwie trekkingowe cechuje też wiązanie znajdujące się na całej długości buta. Takie rozwiązanie pozwala dokładnie dopasować jego kształt do stopy. W rezultacie stawianie kroków staje się precyzyjniejsze, co nabiera szczególnego znaczenia w trakcie wspinaczki po wymagającym terenie. Oprócz tego dokładnie przylegające buty utrzymują stopy we właściwej pozycji, zmniejszając tym samym ryzyko skręcenia kostki.